Ik zal met het toetje beginnen. We zitten in de eetzaal en er wordt live muziek gemaakt. Er is één blinde jongen bij en één met een blind linker oog. De instrumenten; een gitaar, jambe, een accordeon met ducktape, maar het mooiste zijn een stok waaraan een blikje bonen geklemd zit en een zelfgemaakte gitaar. Lekker en af en toe een ietsiepietsie vals.
En twee danseressen. Ik denk dat hun bekken niet vastzit aan hun wervelkolom.

Roelof was in topvorm
* “hij keek zo naar je knieën, ik vraag me af of hij wel echt blind is.” (Natuurlijk verstond ik dat eerst verkeerd waardoor Roelof al een blauw oog had voor ik ontdekte dat het een compliment was. Ik dacht dat hij wel blind moest zijn om naar mijn knieën te kijken)
* “dat wat ze zingen zal vast wel wat betekenen”.
* “Hij kan vast ook geen noten lezen”.

Vanochtend zijn we met de boot naar het eiland tegenover het hotel gegaan. Volgens de gids was er niets te zien hier in de zee. Ach toch maar even gekeken bij het rif. Honderden kleine visjes in alle kleuren van de regenboog. Soorten koraal die ik nog nergens gezien heb. Prachtig! Helaas wel kleine stukjes want de Madagasken hebben nog niet door waar het echte goud zit en ze lopen er over om op inktvissen te jagen.

Na een heerlijke lunch gingen we kijken bij grazende schildpadden. Om de zoveel tijd gaan ze even naar de oppervlakte om lucht te happen. En dan zwemmen ze weer naar beneden. Kun je schreiden door water? Zo cool, zo groot en zo dichtbij. Prachtig.

Helaas heeft Jelmer nu de koorts van Thijmen, maar die was na een dag weer beter dus we zijn wat minder ongerust.

Toen we uit het vliegtuig stapten was Thijmen hangerig, een half uur later had hij koorts. Het kind dat zijn geïmpregneerde-antimuggen-kleding ongeveer dag en nacht droeg. Hij had wel een nare rode plek op zijn voet rond een wondje, wondroos? Toch antibiotica geven?

Dus aangekomen in het hotel dook hij gelijk het bed in en wij zwommen wat in zee, “zoute hoogwater soep”, in de zwembaden, hingen op een zonnebedje en maakten ons zorgen.

Jelmer en ik kochten het houten spel dat in heel Madagascar gespeeld wordt, in het zand trekken ze lijnen en dan met twee soorten steentjes, of met steentjes en stukjes wortel. Een soort dammen 2.0
En het hotel bleek een bibliotheek gemaakt te hebben met achtergelaten boeken. Ik lees nu “Nachttrein naar Lissabon” van Pascal Mercier, wat een prachtig boek.

We hebben allemaal een doorwaakte nacht gehad, behalve Thijmen en vanochtend voelt hij zich veel beter. Hij wel.

Prachtig hotel, prachtig aan het strand, palmbomen, tropische bloemen, kolibries. De daken van het hotel zijn op traditionele wijze van palmbladeren gemaakt, vanaf de tafel waar we nu zitten te ontbijten kijken we uit op een plek waar dakgedekt wordt. Prachtig om te zien. Achter ons wordt door twee mannen het parket gepolijst, onder één voet een kokosnoot en vervolgens doen ze een soort dans. Ik zie een nieuwe rage voor me, ze huppen en glijden door de eetzaal, dat moet goed voor de lijn zijn. Ik stel zelfs voor dat dit de activiteit voor het merendeel van de gasten hier wordt, ze kunnen het gebruiken.

Vandaag een heerlijk ontbijt en daarna gelijk door naar het vliegveld. De opstelling van de houten stoelen had niet misstaan in een kerk. We kwamen gelijk aan met mensen die we gisteren al ontmoet hadden op de vorige vlucht. Gezellig, het gesprek in Frans, Duits en Engels was reden voor veel gelach.

We vliegen met een propellervliegtuig, best spannend volgens de mannen. Als opbeurend moment buiten op het vliegtuig rond een raampje in rode letters “in case of an emergency cut here” geschaterlach bij de mannen, we hopen op scherpe messen bij het eten in het vliegtuig.

Vanuit het vliegtuig zie je het probleem van de lemuren van Madagascar. De heuvels zijn bruin, dus gras, met af en toe een plukje bomen. Onvoldoende verbindingen maken dat inteelt verschillende lemuren bedreigt. Ik hoop de de bevolking van Madagascar gaat zien dat lemuren en Kameleonnen hun grootste toeristische attractie (en dus geld) zijn. En dat beiden bomen nodig hebben. Maar de feiten; 3e land op de ranglijst van arme landen, met een grote bevolkingsgroei en iedereen kookt op houtskool, maken dat ik vrees voor het voortbestaan van veel soorten.

Even geld gewisseld. Vorige week zijn we de magische grens van 1.000.000,- ariary overgegaan.

Prima vlucht, stoelen beter dan in air France, we kregen zelfs wat te drinken. Nu een hotel vlak bij de AirPort. Morgen om 9 uur weer naar het vliegveld voor de vlucht naar Nosy Be. Vandaag beetje hangen in de zon, zwemmen, saaie dag.

Het enige interessante was toch wel de aankomst van de minister uit het vliegtuig waar wij in moesten. Wat een poppenkast. Auto’s werden gegroepeerd, verzet en nog eens verzet. Wel mooi nummer 0880 TBC (ook mooi voor een longarts)

We zijn onderweg naar Tulear en passeren net een saffierstadje, Ilakaka of ook wel Arianecity genoemd (dat laatste bedacht door Roelof). De mannen werken in de mijn, soms vinden ze een steen die ze willen houden, ze slikken hem door, maar als de baas het ziet wordt de persoon neergeschoten. Er kan er natuurlijk maar één rijk worden van het zware werk. Aan de straat grote huizen achter ijzeren hekken, de wijk daarachter, een krottenwijk. In de rivier honderden jonge jongens die met een zeef het afvalzand uit de mijn zeven en er de laatste brokjes saffier uitfilteren. Op de weg jonge mannen met een soort pikhouwelen op weg naar de mijn. 20 tot 30 meter diep. Geen luchttoevoer, de enige plek waar zaklampen gebruikt worden door de bevolking omdat kaarsen zuurstof gebruiken. En de rijken werden rijker….

De Bara branden het grasland af in de droge tijd. Met de dauw en als ze geluk hebben een buitje groeit daar jong gras uit, voedsel voor hun zeboes. Helaas ook de oorzaak van verdere ontbossing en verzanden van de grond, klaar voor erosie. En soms loopt het gruwelijk uit de hand, gisteren zagen we een grote brand richting Isalo National Park gaan.

Grappig dit land is voornamelijk christelijk maar de oude gebruiken gaan gewoon door. Voor een huwelijk en een circumcisie slachten ze een lichte zebu die al gekalfd heeft, voor een begrafenis een zwarte zebu, voor de famadihana een witte zebu. De Bara stammen die nog echt nomadisch leven houden overigens alleen de oude Madagaskische traditie in ere. De kinderen hoeden de zeboes en gaan niet naar school.

Dit land ruikt lekker, schoon, kruidig.
Het rare is, wij ook, na een dag zweten ruiken we schoon, best lekker met twee pubermannen.
Het enige wat ik echt vies vind is de geur van de Madagaskische zeep waarmee de handdoeken gewassen worden. Gemaakt van zebuvet en as ruikt het ransig, als oude roomboter brrr.
Het is ook een verbluffend schoon land, geen plastic langs de weg, de regering heeft gratis plastic zakjes verboden. De waterflessen worden hergebruikt voor water, benzine, olie, honing en rum.

We komen nu door rum city, hier wordt de basisrum voor een groot deel van het land gestookt en gedestilleerd uit suikerriet,90 al% alcohol, ethanol. Het is de basis voor de overal te krijgen rum arrangé, sommige hotels hebben tientallen soorten, onze voorkeur: kaneel, sinaasappel, vanille. Lekker rum met een pure smaak zonder toevoeging van suiker.
Wat ons bezighield. Wordt je blind van zelfgestookte alcohol en waarom? Het antwoord. Een slechte stoker gooit de eerste 50 ml van zijn brouwsel niet weg, het bevat methanol dat ontstaat bij een lagere temperatuur en toxisch is voor de oogzenuw. Toch zagen we in dit dorp ook veel doffe, grijze ogen, staar? Geen verklaring.

We rijden nu over de vlakte. Het nomaden dorp van de Bara heeft hutjes van hout,stro en sticky mud, dat laatste leerden ze van de Betslio stam. Het volgende dorp, van de Antandroy, heeft hutten van gras en takken. Thijmen spreekt zijn tevredenheid met zijn kamer thuis uit bij het zien van deze woningen.

Tojo (spreek uit Toezoe), onze driver, laat ons muziek van een maatschappij kritische Malagassische zanger horen. Samoela met zanam-pokonolo en president. Niet dat we het verstaan maar het klinkt lekker.

Vandaag nemen we afscheid van Tojo en morgen vliegen we naar Antananarivo, de dag erna vliegen we door naar Nosy Be.

Het is hier prachtig. We hebben vanaf onze strandstoelen aan het zwembad zicht op een vlakte met rotspartijen die in Utah niet zouden misstaan. Vanochtend hebben we weer een hike gedaan. Prachtig door een groene kloof, grappig hoe een landschap van dorre woestijn naar overvloedig groen landschap gaat binnen een paar meter als er maar bronnen zijn. Hagedissen, een slangetje, kameleonnen en 3 soorten lemuren. Ik heb mijn all time favoriete plant gezien. De olifantvoet plant (pachypodium rosulatum) Een langzame groeier. Ze stonden er van 80-100 jaar. Prachtig, in dit seizoen met groene blaadjes en gele bloemen. 

Er waren twee natuurlijke zwembaden met gruwelijk koud water. En in de schaduw. Helaas had ik gisteren niet gezwommen en vonden de jongens dat ik nu toch echt aan de beurt was. Ongeveer als het dompelbad na de sauna. Best lekker, achteraf! En de wandeling was net lang genoeg om leuk te zijn.

Heerlijk deze twee rustige dagen.

Vandaag een halve dag gewandeld, eerst naar een bron waar je kon zwemmen. De jongens lagen er zo in, Roelof ging ook. Dat laatste is altijd geestig om te zien, een soort cabaretvoorstelling. Ik heb het af laten weten. Pittige wandeling, we hebben onze topsnelheid wel bereikt. Tegen één uur waren we terug bij het hotel, hier geluncht. (Geestig bijna dezelfde prijs, nou ja 1/3 minder, maar nog steeds kneiterduur, voor Madagaskische begrippen.) Daarna gezwommen in het zwembad, het water was KOUD! Heerlijk in de zon gezeten. Thijmen ontdekte dat hij als enige in de familie zijn tenen kon buigen en zijn grote teen gelijktijdig omhoog doen, hij verwacht dat het evolutionair bepaald is. Het moet wel een voordeel opleveren, denkt hij. Nu gaan we een potje Hive doen. Heerlijk een rustdag.

Na een dag reizen (8uur met tussenstops) 30+ graden in de auto kwamen we aan op Isalo ranch. De gids voor morgen legde uit welke wandelingen er de komende dagen mogelijk waren, lang of kort. Eigenlijk wilden we wel de lange route nemen. Dan kwam er wel een lunch bij en die was wel wat duurder. Wat is wat duurder? 10 euro per persoon. Dat klinkt als niet duur, maar we hebben tot nu toe 3 gangen menu’s voor 2-3 euro gehad. En aangezien geld hier niets is hebben we voor 3 dagen ruim geld bij ons maar niet als we per dag 4x de prijs kwijt zijn. Fasa prijs!
Ik ben stronchagerijnig, niet om de prijs maar wel om het misbruik maken van de situatie.
We hebben het niet gedaan. Principekwestie.
En daar baal ik ook van.