Als we naar het ontbijt lopen staat de driver van gisteren klaar. Het blijkt dat er wat verwarring is en hij weet niet of we om 8 of om 9 uur moeten vertrekken, 9 uur. We ontbijten snel en zijn om 8.45 uur paraat. Vrolijk vertrekken we en hij vertelt honderduit. Leuk om te horen over dit land. Als we een half uur onderweg zijn gaat Roelofs telefoon. De man aan de andere kant, Kai, zegt dat hij bij de receptie staat. Roelof vraagt waar? .. bij de boot? “Nee in het hotel”. Er valt even een stilte. Dan geeft Roelof de telefoon door naar de driver. Er wordt wat heen en weer gepraat en dan zegt hij “hé bro, I am almost there, I’m not going back, get a grab” (de lokale Uber)

Ik ben geschokt door al het plastic in het water. Zo ver uit de kust. Zoveel! Zo treurig. Soms zie je een zeemeeuw uitrusten op een lege fles. Bij deze bied ik mijn excuses aan voor alle keren dat ik gemopperd heb op houten lepels en papieren rietjes. Het is echt nodig, dit is schokkend. Ik heb een lekker lepeltje in mijn auto, gebruik het en lik het schoon en vanaf nu accepteer ik het rietje zonder mopperen op het soppige uiteinde.

We komen aan op Liberan turtle Island. In de beschrijving: “Ontdek de betovering van de natuur met de Libaran Turtle Island-dagtocht, waar het betoverende schouwspel van het vrijlaten van babyzeeschildpadden in de oceaan op je wacht.” Het is als een huis kopen. Je moet door de regels van de beschrijving heen lezen en vooral zelf denken. Een dagtocht zet weinig zoden aan de dijk want de beesten leggen ‘s nachts hun eieren. En baby’s worden ‘s nachts of heel vroeg in de ochtend vrijgelaten om de eerste hindernis; de vogels en andere eierliefhebbers op het strand te ontlopen. Ik verwachte een gebouw met gelikte uitleg over dit initiatief. Met veel plaatjes van babyturtles en stranden voor en na het plastic ruimen, helaas niets is minder waar. Met wat moeite krijgen we wel uitleg. De gids geeft aan dat voor de wandeling naar het dorp te warm is. En dat we vanwege de eb vroeger wegmoeten.

We bekijken de hatchery, de afgelopen 2 weken zijn er 3 turtles geweest die eieren hebben gelegd. Thijmen hangt in de hangmat. De anderen snorkelen, het water is troebel, maar er zijn wel wat vissen op een stukje koraal dat betere tijden heeft gekend. En er is geen plastic. Maar al het andere staat in de schaduw van twee parende degenkrabben. Het hoogtepunt van de dag.

We wandelen naar het dorpje. Ik vind het prachtig om te zien de verschillende kleuren roestig golfplaat. En ik vergeet echt niet dat ik pure armoe zie. We zagen ook een boot met verf in allerlei verschoten kleuren. Mijn fotografenbrein word er blij van.

Wat Nick zou kunnen zeggen. “Geniet van een dag op Liberan Turtle eiland. U kunt er zwemmen en snorkelen. Er word een heerlijke lunch en thee met wat lekkers geserveerd. En met uw geld worden de projecten om de eieren te beschermen en de stranden plastic vrij te houden gefinancierd.” Ik bedenk nu dat ik best een dag plastic had willen ruimen wadend door de zee. Ik denk dat Roelof niet akkoord zou gaan.

Bij de thee warme donuts en bananenflappen. Heerlijk, deden me denken aan de appelflappen van tante Marietje, soort oud en nieuw.

De warmte lijkt minder drukkend, vinden Jelmer en ik. Thijm is het er niet mee eens. Maar hij heeft niet gezwommen.

En nu zijn we weer in het hotel.

Vandaag doen we een rondje Sepilok. Van het ene Rescue Centre naar het andere.

We werden (met vele toeristen) achter glas geplaatst en keken hoe er voer gegeven werd. Kool is duidelijk favoriet. Wortels liggen minder goed in de race. Er zijn een paar baasjes die gelijk de kool confiskeren. Maar er zijn ook sneaky devils die voorzichtig van onder het plateau een arm omhoog doen en er met een stuk kool vandoor gaan. Het was wel leuk om te zien. En het is goed dat dit gebeurt. Op een veilige manier leren weer wild te zijn en niet van de honger omkomen.

Van deze groep van zo’n 75 orang-oetans worden regelmatig de meest wilde teruggeplaatst in Tabin National Park. Ze voeren saai voer zodat ze voor lekker eten zelf op pad gaan. We hadden mazzel er kwamen er 7 eten. En later, op een andere plek, een moeder met baby en kleuter. Het goede nieuws is dat er dan 65 hun eigen kostje in het enorme gebied hebben opgezocht.

Daarna naar het Rainforest discovery centre. Mooi gedaan met een wandelpad door de boomtoppen. Ik zag weer een neushoornvogel vliegen. We zagen een kleine eekhoorn. En een kleine kuifarend die een kikker opat. Wallace hawk eagle in het Engels, dat klinkt toch echt beter. Thijm is heel goed in spotten.

En toen even later gewoon in het wild: twee orang-oetans in een boom. Rustig fruit smikkelend, wat er helaas een beetje uitzag als maden op hun gezicht. Wat gaaf!

Als laatste naar het Sunbear centre, deze beesten raken toch zwaar getraumatiseerd door de mens. Na wat jaren in een kooi snappen ze de jungle niet meer. De meesten redden een terugplaatsing niet. Maar ze hebben fantastische plekken. We zagen er één boven in de boom een uiltje knappen.

Ik deed vandaag 9.500 stappen waarvan we 15 verdiepingen deden volgens mijn telefoon. Zo voelde het ook wel. Het was zo warm dat er echte druppels van ons afliepen. Thijmen vroeg zich af of de gids en driver het raar zou vinden als hij zijn billen met zweetbroek voor de airco zou houden. “Welnee “, zeiden wij nog.

Nu doen we siesta, blog, lezen, buiten zitten, (met opnieuw zonnebrand en Deet) en straks gaan we eten en spelen we een spannend potje regenwormen.

(Helaas proberen we nu al een half uur onze camera aan de telefoon te koppelen om jullie van foto’s te voorzien. )

Bij deze naam denk ik altijd aan een serie in mijn jeugd. Was trouwens Sandokan en het ging over een zeerover, maar de associatie geeft een goed gevoel.

De afstand naar het vliegtuig vanaf het hotel vraagt om een beetje hulp voor de mannen. Ik besluit dat ik liever even loop voor ik weer 3 uur in een vliegtuig zit. Het grappige is dat, als ik aankom, ze me vertellen dat het verder is dan ze dachten, 2500 stappen, het viel best mee.

Thijmen gaat beter, hij lacht weer en heeft grapjes. We zitten te wachten op ons vliegtuig en hij vraagt: “Malaysian airways hebben die in in 2016 niet twee vliegtuigen verloren?”. Waarop Jelmer antwoordt; “2014”. Ze besluiten dat het uit de lucht geschoten vliegtuig niet telt, maar degene die kwijt raakte geeft wel reden tot zorg. Ze vertellen nu een verhaal over de whistle blowers van Boeing daarvan schijnen er al twee overleden en een verdwenen. Kijk ik heb geen vliegangst en naar ik hoop de mensen in onze omgeving ook niet.

Iets in mij maakt dat Maleisische kinderen contact maken. Gisteren kwam er één ongemakkelijk dicht voor me staan om mijn ogen te bekijken. En ik heb een persoonlijke ruimte van een tropenbewoner, mijn ongemakkelijk is 5 cm tussen onze neuzen. Heel aandachtig en serieus bekeek ze me. Alsof ik een alien onder een microscoop was. Vandaag vertelde een klein meisje spontaan: “me Nini, six“ en toen rende ze heel verlegen lachend heel hard weg.

Ik ben nogal een slechte slaper. En ik luister in de nacht luisterboeken. Dus gunde ik mezelf een nieuw paar oortjes die niet uit mijn oren vallen. Op wonderbaarlijke wijze zit ik nu met Roelofs oude oortjes. And need I say more…

We zijn er. Een ruime woonkamer en 2 slaapkamers. We hebben al een aap gezien, horen en zien vogels. We hebben een medebewoner.

En het is hier warm. 32 graden. Ik probeer het te vangen in een foto. Maar het is een film van vocht geen mooie druppels

Thijmens goede dag hield langer aan dan we mochten hopen, maar nu 15.21 uur ligt hij binnen (met airco) op bed.

Kleine toevoeging. Thijmen heeft aan al zijn vrienden ge-appt als je over 3 uur niets gehoord hebt, dan snap je wat er gebeurd is bij Malaisyan airways. En toen had hij uren geen bereik…. Goede grappen waren een ding vandaag. Jelmer plukt iets uit mijn nek en als ik vraag wat het is “oh niets ergs een klein mugje met leuke witte gestreepte pootjes.”

En we zagen twee vliegende neushoornvogels.

We zijn geland. Ik ben jaloers op mensen die slapen in een vliegtuig. Nou ja, de mevrouw voor me heeft nog wel een week een stijve nek, denk ik. Maar voor ons is het goed dat het nu 17 uur is en we vanavond op tijd in bed kunnen kruipen. Ik denk niet dat één van ons vannacht de 5 uur slaap heeft gehaald.

Dit vliegveld staat qua chaos en onduidelijkheid met stip op nummer één op onze wereld ranglijst. We worden uiteindelijk binnendoor in een bus van terminal 2 naar terminal 2 vervoert, dat gaat efficiënt; alleen ons hotel ligt op terminal 1 waar we aankwamen. Omdat we morgenochtend verder vliegen boekte Roelof een hotel, het Sama Sama hotel. Het leek een geweldig plan. Helaas zien we overal Sama Sama hotels. Uiteindelijk hebben we omgeboekt naar het Sama Sama hotel dat het dichtst bij ons vertrekpunt ligt. (Sama Sama betekent welkom)

We stoppen Thijmen in bed en gaan op jacht naar voedsel. (Ik zag al 3 kolibries, ze heten hier spiderhunter, 2 ijsvogels en een fleurige gele vogel; de Bornean whistler.)

Roelof had ook een simkaart geregeld. Ook dat bleek alleen op één specifieke plek op het vliegveld opgehaald te kunnen worden. Het aangeven van richting is vriendelijk maar op zijn zachts gezegd vaag. Maar “achter de Starbucks”, die konden we vinden.

Simpel straatvoedsel. Noodles. Wel lekker. En nu douchen en bed.

Gisteravond belde Thijm: “ik heb koorts”. Vanochtend was het zeker niet beter. Een autorit, CRP, corona- en influenzatest later zitten we met een slapend kind op de bank.

Borneo en wij, het lijkt nog geen gouden combi. In 2020 zouden we gaan, belachelijk vroeg geboekt voor ons doen, en toen kwam Corona. Einde oefening. Het jaar daarna zat Borneo nog potdicht. Ach anders hadden we nooit Georgië leren kennen, wat een geweldig land. Het jaar daarna kon Jelmer niet mee. En eigenlijk hadden we het toen opgegeven. Maar dit jaar dachten we “laten we het weer proberen”. En toen ging papa steeds verder achteruit. Deze week gingen we ons dan toch maar voorbereiden. En nu Thijmen. Pffff stress

We zitten in het vliegtuig. Thijmens koorts is terug naar 37, al ziet hij er wel uit als een oude vaatdoek.

Morgen, over 11.30 uur, zijn we in Kuala Lumpur.

Vroeger zouden onze jongens zeggen “ik kan het bijna niet meer ophouden”. Ondertussen weten ze dat die zin niet geldt voor op vakantie gaan. Ik zit op het terras met bloemen , vlinders, vliegen en bijen om me heen te genieten van het weer.

We doen de laatste inkopen: Deet, zonnebrand, blarenpleisters, mueslirepen. Alles is door het overlijden van papa naar deze laatste week verschoven. Van rustig op vakantie gaan is geen sprake. Maar wat een goed afscheid hadden we met elkaar van hem. Er zit een vlinder op het boeket dat ik voor hem plukte.

Terwijl wij vinden dat we een uitermate rustig reisschema hebben vertelt Jasmyn ons dat de meeste mensen inactieve vakanties houden met af en toe wat activiteit, maar dat wij dat niet zo goed snappen (dat laatste zegt ze niet hardop). Onze vakanties zijn actief met af en toe rust. Maar wat genieten we altijd: van elkaar en van onze reizen en nog jaren later van onze fotoboeken.

Toch, dit keer heb ik echt mijn best gedaan op meer rust. Bram stuurde me gisteren een berichtje van een man die 7 wereldwonderen in 6,5 dag bezocht. Wij gaan drie weken genieten van een piepklein deel van Borneo. Oppervlakte Borneo (een kleine 750.000 km2). Wij blijven in het gebied tussen Sandakan en Tawau, zo’n 300 km. Een pietseltje Borneo (op de kaart in het noordoosten).

Borneo

Eerste voorbereidingen, blog weer aangepast

We hebben een rustig dagje. Alleen Roelof en Jelmer beginnen actief door de auto door de wasstraat te trekken. Om het wasprogramma te starten was nog een dingetje. De adviezen waren geheel in het IJslands. En je moest allerlei instrumenten wisselen voor iedere volgende stap. De stappen waren genummerd, helaas zonder duidelijke plaatjes, wel verhelderende teksten. Om met Jelmer te spreken “zeker niet idioot proof”. Wederom was Google translate onze grote vriend.

We zoeken leuke cadeaus voor de thuisblijvers. Ik bedacht voor Jasmijn stijlvolle kandelaars die niet te vinden waren. Ik dacht dat alle Noorse meubels strak waren.

We doen de lange route langs de zee. Kijken nog bij een paar viewpoints. De zwarte rotskust met sneakwaves. De mannen bedenken overlevingskansen als je in het water valt. De geyser met het vervallen bruggetje en heel veel stoom. Thijm is teleurgesteld over het bruggetje waardoor de geyser niet vrij kan spuiten. Maar eigenlijk doen we vooral niets.

Roelof rijdt en maakt (vindt hij zelf)een hele goeie grap: Pas op een gat, gat goed gelukkig! Helaas lachen we allemaal niet tot nauwelijks. Sneu moment.

We gaan weer naar café Bryggjan in Grindavik. Ooit waren we daar samen met Nienke. We nemen koffie met gebak. De punt gebak is enorm.

En nu zitten we in het vliegtuig op weg naar huis. Roelofs Polarsteps is rond.

Meest memorabel momenten:

Voor ons allemaal het zien van de vulkaanuitbarsting; de kracht van lava, het doorbewegen van de lavastroom en je realiseren dat het gesmolten steen is. De roodgloeiende spetters op de kraterranden, die langzaam doven. En voor Roelof en mij om nog een keer met beide mannen op pad te zijn.

Voor Jelmer; ik vond de wandeling op het geothermische veld bij Kerlingarfjöll heel cool en de rit met de sneeuwscooters op de gletsjer. Het statische haar bij Muvatn was ook heel grappig.

Het dieptepunt was de hoeveelheid toeristen in het Muvatn gebied.

Voor Thijmen;

Hoogte: de puffins. Diepte: de slaapbank

Bij navraag gaat het dan om het zien van de puffins maar ook het fotograferen er van. Hij heeft inderdaad waanzinnig mooie papegaaiduiker-foto’s.

De slaapbank op de Vestmannaeyjar eilanden samen met Jelmer was geen succes. Thijmen heeft zijn ruimte nodig en Jelmer is reuze actief in zijn slaap.

Voor Roelof;

De sneeuwtocht over de gletsjer met de sneeuwscooter was een hoogtepunt dat vlak na de vulkaan kwam.

Het huis in het westen waar je alleen kwam door eerst door een tunnel van 8 km door te gaan was het dieptepunt.

Voor mij was het hoogtepunt de autorit naar Kerlingarfjöll: met in één oogopslag regen en zon op de gletsjer en de waanzinnig mooie en afwisselende omgeving.

Mijn dieptepunten zijn er twee. De ontdekking dat, hoewel ik maar 2 koppen koffie per dag drink, ik daar lichamelijk afhankelijk van ben vind ik schokkend. Maar het rijden in een auto waarin ik geen vertrouwen heb vind ik het grootste dieptepunt: een continue naar, onrustig gevoel. Het is duidelijk dat vertrouwen mij rust geeft.

Wat hebben Roelof en ik geleerd deze vakantie: als je serieus offroad rijdt wil je gewoon een grote betrouwbare bak. Liefst een Toyota landcruiser, maar minimaal een Nissan patrol. Onder geen beding een Kia sportage. Wat hebben wij vaak met weemoed gedacht aan onze Georgische oude bak in pristine state. (We weten het merk niet eens. Ik zoek het op, op oude foto’s, welke auto was het eigenlijk? Het blijkt een prehistorische Toyota landcruiser, do I need to say more)

We zijn weer thuis.

We worden wakker van een pittige regenbui op onze Igloo. Nou eigenlijk worden we tig keer wakker want onze luchtmatras loopt langzaam leeg. Dus nadat we eerst gezamenlijk naar de toiletten liepen zei Roelof “ik doe er gewoon lucht bij”. Je wilt niet weten wat een typhusherrie zo’n pompding maakt in de nacht, maar het slaapt wel beter.

We eten nog wat restjes en drinken thee in onze buitentent. En we vinden het eigenlijk best saai. Twee dagen niets doen. En dan oppert Jelmer dat we toch wel naar Landmannalaugar kunnen rijden. “We hoeven geen hike van 8 uur te doen”. Zelfs Thijmen is het er mee eens.

De weg is eigenlijk gelijk nogal slecht, maar we rijden gewoon rustig door. En het klaart zowaar wat op. Tegen lunchtijd zijn we al lekker opgeschoten. We eten de lekkerste hamburger van deze vakantie en Illy koffie. Verrukkelijk.

De weg ernaar toe is prachtig. Bizarre kleuren. Dit land is adembenemend mooi. Ik kan weer een aparte fotosessie van onderweg maken nu in kleur.

In Landmannalaugar worden we gestopt door een rivier. We parkeren de auto en wandelen naar de route. “Zullen we een klein stukje lopen? Even tot achter deze heuvel om de kleuren te bekijken?” Het is prachtig. En goed dat we niet de hike van 6-8 uur gaan doen. (En een beetje balen)

Daarna rijden we terug, de lucht is helderblauw en het wordt steeds warmer. Omdat de parkeerplaats zo vol geworden was maakten wij plaats en stoppten bij een bord wat verderop. Er staat op dat je met onze auto niet verzekerd bent als je hier rijdt. Dat is fijn om te horen na 26 km ruwe rot weg, die we ook nog terug moeten rijden.

We dineren in het hotel. Ik zeg enigszins teleurgesteld dat ik geen raaf meer gezien heb. Vliegt er zo’n schijtbeest langs het raam. Roelof zegt dat hij me uitlachte, maakt een krassend lachgeluidje en ik denk het ook. We eten weer burgers, de prijs hier ligt boven de Uitkijk maar de keuze ligt onder Piet Patat. We sluiten deze alcoholarme vakantie af met een glas wijn, Jelmer morst 3 druppels en zegt serieus naar beneden kijkend “ik heb net 3 euro aan wijn gemorst”.

Na het eten besluit ik toch nog even buiten de raaf te zoeken. Het licht is waanzinnig mooi. We lopen langs de kerk en komen op het kerkhof. De namen zijn prachtig. De raaf heeft zich helaas verstopt.

Als we bijna terug zijn zien we twee ambu’s staan. Reanimatie? En we horen muziek. We wandelen naar de muziek en daar staat ook het ambulance personeel en de rest van de inwoners van dit dorp. Als er iets gebeurt staan ze op de goeie plek bedenken we, iedereen is hier. Het is een reuze karaoke. Supergezellig. Iedereen zingt mee. Een soort Helders Fees. Roelof en ik hebben lol met Google translate.

De zangeres heeft een dijk van een stem en legt een tweede stem tegen de karaoke zingers. De teksten zijn geweldig. Ze hebben een soort onderkoelde humor. Of Google translate is veel grappiger dan ik dacht. Er staat bijvoorbeeld 4x dezelfde regel en hij vertaalt 3x met “moeder tuit haar lippen” en 1x met een andere tekst wat ze met haar mond kan doen. Daar hou ik van. (Ik denk officiële “van Dale” vertaling en straattaal).

Als er een Engelse tekst is zing ik vol enthousiasme mee. Roelof wijst op onze buurman, een goudgele labrador en zegt “ach die arme hond, hij heeft zijn pootjes voor zijn oren”. Jelmer appt of we bij de voorrondes van het IJslandse songfestival zijn. En ik geniet met volle teugen.

Vandaag zouden we de Skeljafell hike bij Kerlingarfjoll gaan wandelen. Het is prachtig, de zon schijnt, de kleuren zijn magnifiek. Alleen de grond is een soort kleiige meuk die het profiel van je schoenen zo dichtslibt en de trappetjes zijn hoog, stijl en hebben geen leuning. Na de eerste bedenk ik dat ik toch stokken mee had moeten nemen. Thijmen rent naar de auto. Misschien had hij beter kunnen lopen, want hij komt nogal astmatisch hoestend terug.

Ik worstel me nog een paar trappen op en af, en dan besluit ik de handdoek in de ring te gooien. Het is onweerstaanbaar prachtig en het is voor mij niet haalbaar om vandaag meer dan een uur te lopen. Hoe zeg ik dit netjes. Kutzooi!

Thijmen is er niet rouwig om. Die wilde wel een rustdag. Jelmer en Thijmen proberen me op te vrolijkend door ons YMCA in schaduwletters te laten schrijven, en dan LOVE om vervolgens door te stoten naar COCK. “Hou die O vast papa, kom op mam je kunt een K”. Ik zeg “That escalated quickly”. Thijmen vindt dat een weinig vrijdenkende opmerking: “moeders de vrouw, deze 3 woorden horen gewoon bij elkaar.” Ik wijs naar een mijnheer verderop die serieus foto’s maakt. Moet er toch niet aan denken dat er thuisgekomen COCK op zijn foto’s staat.

We gaan weer op weg. Ik heb nog twee wensen, een mooie foto van IJslandse paarden. En een foto van een raaf. We komen een hele groep paarden tegen dat is echt cool. Nog één taakje,de raaf

En dan rijden we door naar Icelands Igloo city. We slapen op luchtbedden in een tent in een tent. Boven de binnentent hangt een grote kerstster. Op de vloer ligt kunstgras en we hebben een tuinzitje. Het is wel heel grappig. De overgang van onze duurste naar onze goedkoopste nacht is nogal een overgang, van “Hero to Zero” vat Jelmer het samen.

Hij is toch goed in vorm, om nogmaals met Jelmer te spreken : “als we het positief bekijken: we zullen hier geen lichtvervuiling hebben.” Dat klopt, misschien zien we de Melkweg of het Noorderlicht dat zich een paar maanden vergist.

Roelof heeft zijn Polarsteps vervolmaakt. We zijn rond!

Onze volgende zet voedsel. Waar zit hier een winkel? Of een restaurant? Dit is werkelijk het eind van de wereld. Het dichtstbijzijnde restaurant ligt op 20 min en begint bij 5000 Isk. En dan heeft Roelof een ingeving. Hij kamt de auto uit; vanavond is kliekjesavond. (En we hoeven zeker niet bang te zijn voor vampiers)